Συνέντευξη στο www.dentnews.blogspot.com έδωσε ο πρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Αναστάσιος Μάνθος, και σας την παραθέτουμε.
DentNEWS: Την προηγούμενη εβδομάδα, με το περιστατικό που συνέβη κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Συγκλήτου του ΑΠΘ, πολλοί βγήκαν και μίλησαν για προπηλακισμό του Πρύτανη, ξυλοδαρμό, άγρια επίθεση κτλ. Βέβαια μετά έσπευσαν να ανασκευάσουν λέγοντας πως χάσατε τις αισθήσεις σας. Η αλήθεια που βρίσκεται κ. Μάνθο; Δεχτήκατε επίθεση και τραυματιστήκατε ή ήταν απλά ένα ατυχές συμβάν;
Αν. Μάνθος: Αυτό που αποτελεί ιδιαίτερα δραματικό και ευτελές στοιχείο σχετικά με το θέμα της κακοποίησης του Πρύτανη, είναι η συνέχειά της μ’ αυτό τον τρόπο, η οποία καταργεί τη λογική και τη στοιχειώδη δεοντολογία, αφού εγκαλείται να απολογηθεί το θύμα, και όχι οι θύτες. Τα γεγονότα βίωσαν δεκάδες άνθρωποι,πιστοποιήθηκαν από πολλούς, και όποιος εγείρει τέτοιο θέμα, κινείται ή στο επίπεδο του παραλόγου, ή πέρα από τα όρια του θράσους. Είναι σαφές και καταγεγραμμένο ότι υπήρξαν προπηλακισμοί, επίθεση, βίαιες απωθήσεις και κακοποιήσεις, όχι μόνο εναντίον μου, αλλά και πολλών μελών της Συγκλήτου, (δύο άλλοι τουλάχιστον έχουν κακοποιηθεί και σωματικά). Δεν αναφέρω την ψυχική, τη συνειδησιακή, τη λειτουργική βία, και την κατάλυση όχι μόνο του ασύλου, αλλά και στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ένα από τα αποτελέσματα αυτής της βίας ήταν η διακομιδή και η επί τετραήμερο νοσηλεία μου, καθώς και η αντικειμενική ιατρική επιβεβαίωση των γεγονότων. Είναι θλιβερό να ερωτάται το θύμα, και οι θύτες να μην αισθάνονται την ανάγκη, αμέσως ή εμμέσως, να διατυπώσουν ότι υπερέβησαν κόκκινες γραμμές, και ότι έδρασαν τουλάχιστον με τρόπο απόλυτο, και ιδιαίτερα προσβλητικό για τους θεσμούς και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
“ η ΒΙΑ μπορεί να καταλήξει σε καταστάσεις ανεξέλεγκτες και τραγικές “
Αυτοί που αποφασίζουν να χρησιμοποιήσουν βία, με οποιαδήποτε μορφή, θα πρέπει να γνωρίζουν, και έχουν την ευθύνη γι’ αυτό, ότι η βία μπορεί να καταλήξει σε καταστάσεις ανεξέλεγκτες και τραγικές, Δεν μπορεί να διαβαθμίζεται η βία, ως λίγη ή ως πολύ, και να δεχόμαστε τη λίγη, κατηγορώντας μάλιστα και τα θύματά της. Αυτό που είναι περίεργο, και ξεπερνά τα όρια του παραλόγου, αποτελεί το γεγονός ότι τα αιτήματα που γίνονται με άσκηση βίας, όλων των μορφών, κατά κανόνα δεν έχουν καμιά σχέση με τις δυνατότητες και τη λειτουργία των συλλογικών οργάνων διοίκησης του Πανεπιστημίου, αλλά αφορούν επιλογές της Πολιτείας.
Η βία είναι βία, και έχει αποτελέσματα σωματικά, ψυχικά, συνειδησιακά, λειτουργικά, κατάλυσης του ασύλου, εκβιαστικά, και ισοπεδωτικά της προσωπικότητας και της αξιοπρέπειας του άλλου. Στη Δημοκρατία, είναι παράκρουση να μιλά κανείς για λίγη ή για πολύ βία, λες και η ποσότητά της ή το αποτέλεσμά της, είναι αυτό που την κρίνει ή και την «δικαιώνει». Ο σκοπός, σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να αγιάζει τα μέσα. Διότι αν αυτό γενικευθεί και υιοθετηθεί από όλους ως ευκολότερο, και όχι μόνο από τους βιάζοντες, με βάση της αρχή της ισότητας και το δικαίωμα χρήσης «αντιβίας» από τους βιαζόμενους,, η ζωή όλων μας πλέον γίνεται κόλαση.
” ΔΕΝ καταλογίζω ΠΡΟΘΕΣΗ και ΠΡΟΜΕΛΕΤΗ για τον ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟ ΜΟΥ “
Αυτό που ανέφερα δημόσια και επαναλαμβάνω, είναι ότι δεν καταλογίζω πρόθεση και προμελέτη για τα γεγονότα του τραυματισμού μου. Φυσικά, αυτό δεν απαλλάσσει τους ασκήσαντες τη βία από την ηθική τουλάχιστον ευθύνη, αλλά σαφώς διαφοροποιεί το γεγονός από την αναίτια, βάρβαρη, απάνθρωπη και άνανδρη επίθεση εναντίον υπαλλήλων του Πανεπιστημίου, οι οποίοι, με εντολή της Συγκλήτου, βεβαίωναν την είσοδο αυτοκινήτων στο ΑΠΘ.
Δεν θα ήθελα να επανέλθω στο θέμα, Είμαι σαφής και εύχομαι να μην υπάρξει ξανά κρούσμα βίας, οιασδήποτε μορφής, γιατί έχει δυνάμει και ενεργεία τραγικές συνέπειες, και σε τελική ανάλυση αποκτηνώνει τη λειτουργία του Πανεπιστημίου.
DentNEWS: Την επομένη ημέρα του περιστατικού στην Σύγκλητο, έγινε η επίθεση στους δύο φύλακες της ΑΣΠΙΣ Security, στην κεντρική είσοδο του ΑΠΘ. Η παρέμβαση σας για ειδοποίηση της αστυνομίας, έπεσε πάνω στην προσπάθεια ανεύρεσης εισαγγελέα, που μετά απεδείχθη, πως δεν απαιτούνταν η παρουσία του για επέμβαση. Μάλιστα πριν λίγες μέρες η οργάνωση “ΑΝΑΡΧΙΚΟΙ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ” ανέλαβαν την ευθύνη. Βέβαια πολλά άτομα του χώρου, μέσω της ιστοσελίδας τους (athens.indymedia.org) υποστηρίζουν πως η κίνηση 30 ατόμων εναντίον τριών δεν είναι κίνηση που χαρακτηρίζει τους αναρχικούς χώρους. Πιστεύετε πως το θέμα έχει στοιχεία προβοκάτσιας από πλευράς της κυβέρνησης ή είστε σίγουρος πως πρόκειται καθαρά για επίθεση αναρχικών;
Αν. Μάνθος:Όπως ανέφερα και στην προηγούμενη απάντησή μου, η επίθεση εναντίον των υπαλλήλων του ΑΠΘ που εκτελούσαν εντολές της Συγκλήτου, ήταν προσχεδιασμένη και οργανωμένη. Έγινε με απάνθρωπο και βάρβαρο τρόπο. Φαίνεται πως αποσκοπούσε στην κατατρομοκράτηση των υπαλλήλων και στη μείωση του φρονήματος του Πανεπιστημίου γενικότερα. Το μέτρο της βεβαίωσης εισόδου των αυτοκινήτων εφαρμόζεται πέραν της 15ετίας στο Πολυτεχνείο, και κανείς μέχρι τώρα δεν δημιούργησε κανένα πρόβλημα. Γιατί κάποιοι, και μάλιστα ανώνυμα, θέτουν τέτοιο θέμα, τη στιγμή που το μέτρο αυτό έγινε με ανακούφιση αποδεκτό από όλη την Πανεπιστημιακή κοινότητα, και όλη την πόλη της Θεσσαλονίκης. Ποιους ενοχλεί και γιατί? Το ίδιο μέτρο εφαρμόζουν εδώ και πολλά χρόνια όλα τα Πανεπιστήμια της χώρας μας. Γιατί θα πρέπει να διαφοροποιηθεί το ΑΠΘ? Ο αντίκτυπος του μέτρου ήταν εξαιρετικά θετικός από όλες τις απόψεις, χωρίς καμιά παρενέργεια. Όποιος φοιτητής επιθυμεί να βάλει το αυτοκίνητό του είναι ελεύθερος. Γιατί τόση αντίδραση? Πού βρίσκεται η εξήγηση και που εδράζεται αυτή η «λογική»?
DentNEWS: Στη χθεσινή ανοιχτή σύγκλητο του ΑΠΘ, έγινε μια περισσότερο … φιλοσοφική συζήτηση γύρω από έννοιες και αξίες και το όλο θέμα κατευθύνθηκε υπό το βάρος των επεισοδίων στο ΑΠΘ αλλά και στο ΠΑΜΑΚ την ίδια ώρα. Υπάρχει μήπως κάποια σκέψη από την πλευρά της Πρυτανείας του ΑΠΘ για περισσότερες τέτοιες ανοιχτές συζητήσεις με τα μέλη του Πανεπιστήμιου αλλά και της κοινωνίας ώστε να δοθεί επιτέλους μια λύση στα χρόνια προβλήματα της Παιδείας;
Aν. Μάνθος: Είναι γεγονός ότι πολλοί από τους ομιλητές στην Ανοικτή Σύγκλητο μίλησαν μόνο γι’ αυτά που είχαν στο μυαλό τους, χωρίς να αναφερθούν στη θεματολογία της ημερήσιας διάταξης. Σας θυμίζω ότι στην ημερήσια διάταξη υπήρχαν δύο θέματα. Το θέμα της εγκληματικότητας , και το θέμα της λειτουργίας των συλλογικών οργάνων στο ΑΠΘ. Αυτοί που ήταν συνεπείς με τη θεματολογία τοποθετήθηκαν, και η συμβολή τους ήταν σημαντική. Η επιλογή των άλλων για το πως θα μιλήσουν δεν αποτελεί πρόβλημα του ΑΠΘ, αλλά είναι ευθύνη του κάθε ομιλητή, ο οποίος κρίνεται για το αν είναι εντός θέματος, γι’ αυτά που λέει, και για το αν πράγματι βοηθά στην αντιμετώπιση του όποιου ζητήματος . Έτσι λειτουργεί η δημοκρατία, και φυσικά το Πανεπιστήμιό μας. Αυτό, τονίσθηκε ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της ανοικτής Συγκλήτου, ζητώντας απ’ όλους να τοποθετηθούν πρωτίστως στα συγκεκριμένα θέματα, και όχι σε θέματα τα οποία δεν έχουν καμιά σχέση με τη Σύγκλητο και το Πανεπιστήμιο, όπως είναι θέματα κομματικών ή πολιτικών επιλογών και νομοθεσίας, που φυσικά δεν είναι αρμοδιότητας Συγκλήτου.
Η Σύγκλητος είναι ακαδημαϊκό όργανο, και λειτουργεί μόνο στο πλαίσιο του Συντάγματος και της υφιστάμενης νομοθεσίας, είτε τα μέλη της συμφωνούν μ’ αυτήν, είτε διαφωνούν. Αλίμονο εάν τα συλλογικά όργανα, ή και τα εκλεγμένα διοικητικά όργανα, λειτουργούσαν με κατ’ επιλογή εφαρμογή νομοθεσίας, ανάλογα με το αν συμφωνούν ή όχι με αυτή. Τα συλλογικά όργανα του ΑΠΘ δεν έχουν δυνατότητα αλλαγής νόμων. Μπορούν όμως να επισημαίνουν δυσλειτουργίες και να ζητούν τη βελτίωση ή και την αλλαγή των διατάξεών τους, μέσα στο πνεύμα λειτουργίας του Πανεπιστημίου και της Δημοκρατίας μας.
Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να καταλύει διά της βίας τη λειτουργία και την ύπαρξη των συλλογικών οργάνων, προσπαθώντας να επιβάλει τις δικές του αντιλήψεις περί νομοθεσίας και λειτουργίας. Αυτό όχι μόνο καταλύει το Πανεπιστημιακό άσυλο, αλλά καταρρακώνει κάθε έννοια άσκησης στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε μια δημοκρατία.
“ θα ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ ξανά την ΑΝΟΙΧΤΗ ΣΥΓΚΛΗΤΟ σε ΣΟΒΑΡΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ “
Η Ανοικτή Σύγκλητος είναι μια καινοτόμος λειτουργία του ΑΠΘ, και δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία. Είναι μια δημοκρατική διαδικασία την οποία εφάρμοσε για πρώτη φορά η παρούσα Πρυτανεία, και τη συγκαλεί για μεγάλα θέματα, τα οποία αφορούν όλη την κοινότητα, ώστε οι εκπρόσωποι της Συγκλήτου, να έχουν τη δυνατότητα να ακούν, να αναλύουν και να αξιολογούν, όλες τις απόψεις, ώστε να μπορούν να έχουν και τις καλύτερες δυνατές και δημοκρατικότερες ακαδημαϊκές αποφάσεις. Με μεγάλη χαρά διαπιστώσαμε την πλήρη και αποδοτική της λειτουργία, και θα τη χρησιμοποιούμε σε κάθε περίπτωση μειζόνων προβλημάτων, κρίσεων και σοβαρών αποφάσεων.
DentNEWS: Σε τηλεοπτική του εμφάνιση ο Αντιπρύτανης του ΑΠΘ, κ. Γιαννακουδάκης, έκανε λόγο για ύπαρξη αναπτυξιακού προγράμματος στο Αριστοτέλειο εδώ και πολλά χρόνια. Μάλιστα είχε τη σύμφωνη γνώμη του πρώην Υπουργού Παιδείας, κ. Ευθυμίου για το θέμα αυτό. Μάλιστα είχε προηγηθεί η δήλωση του Υπουργού, κ. Στυλιανίδη, με εκβιαστικό χαρακτήρα για τα ΑΕΙ. Για ποιο λόγο το ΑΠΘ, μέσω της Συγκλήτου, έφτασε να συζητάει το θέμα αυτό, τέλη Μαΐου, υπό τη σκιά νέων κινητοποιήσεων; Δεν δυναμιτίζουν το κλίμα, τέτοιου είδους χρονικοί προγραμματισμοί;
Αν. Μάνθος: Προγραμματισμός και σχέδιο ανάπτυξης των Πανεπιστημίων υπάρχει και λειτουργεί από καταβολής τους. Δεν μπορεί να λειτουργήσει κανένας οργανισμός, πολύ περισσότερο ένα ανώτατο πνευματικό ίδρυμα, χωρίς προγραμματισμό. Πολυετής, προβλεπτικός προγραμματισμός, γίνεται εδώ και πολλά χρόνια, στο ΑΠΘ, σε πολλούς τομείς, όπως οι δημόσιες επενδύσεις, τα έργα κλπ. Ο τετραετής προγραμματισμός δεν αποτελεί νέο στοιχείο ή καινούργια πρακτική. Αν δεν ξέρεις που πας και τι θέλεις να πετύχεις στην εκπαίδευση και στην έρευνα, πώς είναι δυνατόν να γνωρίζεις τι πόροι και μέσα θα χρειασθούν? Μια οικογένεια μπορεί να προγραμματίσει την επόμενη τετραετία αγορά σπιτιού εάν δεν έχει συγκεκριμένο πρόγραμμα δράσης και προϋπολογισμό? Έτσι εάν δεν γνωρίζεις τι κτίρια θέλεις, ποιες υποδομές, ποια και πόσα όργανα για την εκπαίδευση και την έρευνα, πώς μπορείς να βλέπεις το μέλλον με αυτοπεποίθηση? Εάν δεν προγραμματίσεις, και δεν ζητήσεις αυτά που προγραμμάτισες, ποιος θα σου τα δώσει στο μέλλον? Αυτά, για να δοθούν από την Πολιτεία, πρέπει να καταγραφούν, να αναλυθούν, να κοστοποιηθούν και να ζητηθούν, ώστε να υλοποιηθούν μέσα στο σχέδιο του προγραμματισμού. Τα παραπάνω, είναι αυτονόητες αρχές λειτουργίας κάθε μεγάλου και μικρού οργανισμού, και αν θέλετε, κάθε ανθρώπου, στη δική του κλίμακα δράσεως.
DentNEWS: Ποιες πιστεύετε πως θα είναι οι εξελίξεις από εδώ και στο εξής στο χώρο των Πανεπιστημίων; Βλέπετε να “ξεφουσκώνουν” οι αντιδράσεις από πλευράς των φοιτητών αλλά και των Πανεπιστημιακών ή μήπως οδηγούμαστε σε μια γενικευμένη ρήξη εν όψει του καλοκαιριού αλλά και από το Σεπτέμβριο.
Αν. Μάνθος: Δεν μπορώ να κάνω προβλέψεις που αφορούν τις διαθέσεις και τις προθέσεις άλλων. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι το Πανεπιστήμιο οφείλει να είναι πάντα ανοικτό, ως ιερή υποχρέωσή του προς την Κοινωνία και τη χρηματοδοτούσα πολιτεία, ώστε να καταξιώνεται ο Δημόσιος χαρακτήρας του, και η προσφορά του στην παιδεία και τη δωρεάν εκπαίδευση.
Οφείλει όμως να παρεμβαίνει και να προσπαθεί, ώστε να αποκαθίστανται δυσλειτουργίες, ατέλειες, ή ακόμη και αρχές λειτουργίας, αλλά με τρόπο δημοκρατικό, λειτουργικό, έγκυρο και πειστικό. Ένα κλειστό Δημόσιο Πανεπιστήμιο δεν μπορεί να πείσει ποτέ την κοινή γνώμη, για οποιοδήποτε θέμα, όσο και εάν ευλόγως τεκμηριώνει τις απόψεις του.