Οθωμανικά Φιρμάνια και "σύγχρονη" Ελλάδα

Η διατήρηση δομών ιδιοκτησίας της Οθωμανικής αυτοκρατορίας στη σημερινή υποτιθέμενα ελεύθερη Ελλάδα, εκτός από σύμπτωμα κρατικής παράνοιας είναι και αίτιο της κοινωνικής αδικίας που μοιάζει υπερχρονική και διακυβερνητική. Είναι πραγματικά απίστευτο τίτλοι ιδιοκτησίας προϊόν ραγιαδισμού και δοσιλογίας να αναγνωρίζονται από ένα κράτος που προήλθε από επαναστατική ανατροπή εξουσίας. Το ότι τον 21ο αιώνα το Ελληνικό κράτος εξακολουθεί να αναγνωρίζει Σουλτανικά φιρμάνια ως τίτλους κατοχής είναι η μεγαλύτερη απόδειξη πως η εξουσιαστική κάστα που μαστίζει τον τόπο εδώ και αιώνες έμεινε αλώβητη και πανίσχυρη.

Οθωμανικοί τίτλοι ιδιοκτησίας

Ως συνέχεια των Βυζαντινών χρόνων, οι Οθωμανοί διατήρησαν ένα σύστημα διανομής περιουσιών που επεκτείνετο ως αμοιβή για τοποτήρηση και διαφύλαξη των συμφερόντων του Σουλτάνου. Η μοναστηριακή περιουσία πολλαπλασιάστηκε με την κατάκτηση της Ελληνικής επικράτειας προκειμένου οι κάτοικοι να υποχρεώνονται σε εργασία ο καρπός της οποίας διαχειρίζετο από τους κληρικούς - τοποτηρητές, αποδίδοντας τους ανάλογους φόρους στο Σουλτάνο. Ο κεφαλικός φόρος παράλληλα ήταν υπερβολικός και οδηγούσε σε σταδιακή "κατάσχεση" των ιδιωτικών εδαφών. Με αυτή τη μέθοδο ήταν αδύνατη η ανάπτυξη οποιασδήποτε αντίδρασης εφ' όσον υπήρχε έλλειψη πόρων για τους γηγενείς κατοίκους. Γι' αυτό και η όποια αντίσταση γινόταν από τους λεγόμενους "Κλέφτες". Αξίζει να σημειωθεί ότι μοναδική εξαίρεση αποτέλεσε η μονή Εσφιγμένου, που κάλυψε ή βοήθησε αρκετές φορές επαναστάτες. Αυτός είναι και ο λόγος που σήμερα η μονή στερείται περιουσιακών στοιχείων και βάλλεται πανταχόθεν ώστε να απωλέσει και τα εναπομείναντα, κυρίως τον ζωτικό της χώρο.

Η έναρξη της Επανάστασης έφερε την άμεση αντίδραση του Πατριαρχείου που αφόρησε τους εξεγερμένους. Το Πατριαρχείο δυστυχώς εξασφάλιζε την ύπαρξη του ως δίαυλος της κεντρικής εξουσίας και των μονών - τοποτηρητών στα υπόδουλα εδάφη. Η διαφαινόμενη γενικευμένη εξέγερση έβαζε σε κίνδυνο τα περιουσιακά και λειτουργικά δεδομένα της άρχουσας Εκκλησιαστικής δομής.

Με το πέρας της επανάστασης (πρώτη φάση) υπήρξε το οξύμωρο σχήμα, οι μαχητές και απελευθερωτές στην ουσία, να στερούνται οποιουδήποτε περιουσιακού στοιχείου. Η πρώιμη κρατική υπόσταση, αποξενωμένη από τους πραγματικούς αγωνιστές, καρπώθηκε τα απαραίτητα για την ευμάρεια των λειτουργών της, αφήνοντας άθικτη βεβαίως τη μοναστηριακή περιουσία. Κάποιοι ιδιώτες επίσης βρέθηκαν με σουλτανικά φιρμάνια παραχώρησης, μεσούσης της επανάστασης, προϊόν πολλάπλών εξυπηρετήσεων στις Οθωμανικές αρχές. Έτσι, μαχητές όπως ο Κολοκοτρώνης ή ο Νικηταράς κατέληξαν επαίτες και περίγελοι των πονηρών γραφιάδων που ξαφνικά απόκτησαν νόμιμα αλλά ανήθικα περιουσίες.

Η αναγνώριση από το νεοσύστατο κράτος των φιρμανιών εξασφάλισε τη συνέχιση των εξουσιαστικών δομών στην Ελλάδα από συνεργάτες ή συνεργούς των Οθωμανών και όχι από την δημοκρατική πλειοψηφία των αγωνιστών. Γι' αυτό και το έλλειμα δημοκρατίας που παρατηρείται σε όλη τη διάρκεια της νεώτερης Ελληνικής ιστορίας.

Τα κωμικοτραγικά γεγονότα με τη μονή Βατοπεδίου μας προσβάλλουν βάναυσα ως πολίτες. Πέραν της απαράδεκτης διατήρησης Οθωμανικών προνομίων στην "ελεύθερη" Ελλάδα, είναι τραγικό να εμφανίζονται τίτλοι ιδιοκτησίας αιώνων που κάλλιστα θα μπορούσαν να είναι και πλαστοί. Αυτό διότι οι μονές διατηρούσαν αυτούς τους τίτλους όχι κατατεθιμένους σε κάποια κρατική υπηρεσία, αλλά σε σεντούκια και άδυτα. Άρα ανεξέλεγκτα.

Ο επαναπροσδιορισμός της ιδιοκτησίας στην Ελληνική επικράτεια θα μπορούσε να ανοίξει τους ασκούς του αιόλου. Είναι όμως μια αναγκαιότητα και μια υποχρέωση προς την ιστορική δικαιοσύνη. Επιτέλους ως πότε οι πολίτες αυτής της χώρας θα είναι δουλοπάροικοι με Οθωμανική βούλα; Ως πότε οι μη έχοντες θα επωμίζονται το βάρος της ψευδεπίγραφης κρίσης όταν πακτωλοί κεφαλαίων στέκονται ανενεργοί κλεισμένοι σε ραγιαδικά σεντούκια; Και διαχέονται έντεχνα για να διατηρούν τον τοποτηρικό τους ρόλο δοσμένο πλέον από τέκνα πνευματικά;
www.olympia.gr