Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου 2008

Η κατάρρευση του Άλλου...


Γράφω με αφορμή το άρθρο του Νίκου Δήμου στην LIFO (βλ. τεύχος 18-24.09.2008, σελ. 35), με τίτλο «Κομμουνιστική ευφυΐα». Ο ιδιαίτερα σκεπτόμενος και πάντα ξεχωριστός Δήμου, με μία εκλογίκευση μιλά για την ασυμβατότητα του να είσαι ευφυής και να πιστεύεις σε κάτι τόσο δογματικό και συνακόλουθα απόλυτο, όπως το κομμουνιστικό ιδεολόγημα. Ο αρθρογράφος διαβλέπει μια σκοπιμότητα σε όσους ευφυείς υποστηρίζουν το Κ.Κ.Ε. και επιχειρηματολογεί με έναν χαρακτηριστικό τρόπο και με ένα έλλογο και εύλογο επιχείρημα. Αυτοί οι υποστηρικτές «έχουν γύρω τους μία συμπαγή ομάδα ανθρώπων που στέκονται αλληλέγγυοι στα πάντα. Οι καλλιτέχνες βρίσκουν έτοιμο κοινό, οι συγγραφείς αναγνώστες..». Και πράγματι έτσι είναι.. Γνωστή η ρήση, «όποιος είναι 18 χρονών και είναι κομμουνιστής, είναι ρομαντικός, αλλά όποιος συνεχίσει να παραμένει και μετά τα 30 του, είναι ηλίθιος». Συνεχίζοντας την επιχειρηματολογία υπέρ της κομμουνιστικής ευφυΐας - καθολικής σκοπιμότητας, θα αναφερθώ σε ένα ιστορικό παράδειγμα, που καταδεικνύει την κατάρρευση της όποιας λογικής στο συγκεκριμένο πολιτικό χώρο.

Κατά τη διάρκεια του μυστικού λόγου του Νικήτα Χρουστσόφ στο Εικοστό Συνέδριο του Σοβιετικού Κόμματος, με τον οποίο κατήγγειλε τα σταλινικά εγκλήματα, δώδεκα αντιπρόσωποι έπαθαν νευρική κατάρρευση και χρειάστηκε να μεταφερθούν έξω από την αίθουσα για να τους παρασχεθεί ιατρική βοήθεια. Ένας από αυτούς μάλιστα, ο σκληροπυρηνικός Γενικός Γραμματέας του Πολωνικού Κομμουνιστικό Κόμματος Μπολεσλάου Μπιερούτ, πέθανε από καρδιακή προσβολή, μερικές ημέρες αργότερα. Ο δε υποδειγματικός σταλινικός συγγραφέας Αλεξάντρ Φαντέγιεφ αυτοκτόνησε μετά από λίγες ημέρες. Το θέμα δεν είναι ότι ήταν «έντιμοι κομμουνιστές» -στην πλειονότητά τους ήταν ωμοί χειραγωγοί, χωρίς υποκειμενικές αυταπάτες σχετικά με το σοβιετικό καθεστώς. Αυτό που κατέρρευσε ήταν η «αντικειμενική» αυταπάτη τους, η μορφή του «μεγάλου Άλλου» στο υπόβαθρο της οποίας μπορούσαν να εξωτερικεύουν την αδυσώπητη ορμή τους για εξουσία: αποσυντέθηκε ο Άλλος στον οποίο μετέθεταν την πίστη τους, ο Άλλος που, τρόπον τινά, πίστευε εκ μέρους τους, που ήταν γι' αυτούς το υποκείμενο-που-υποτίθεται-ότι-πιστεύει.

Σήμερα, ο Κ. Καραμανλής προσπάθησε να υποστυλώσει την κατάρρευση αυτού του Άλλου, εκείνης της δικής του εικόνας, της δικής του φρασεολογίας που έμοιαζε να ξεθωριάζει απέναντι στα κακέκτυπα και στα παραποιημένα είδωλα που κλήθηκαν να την ενδυναμώσουν και να την προστατέψουν. Απέναντι στους αποτυχημένους πολιτικούς ρολίστες, που αντί να την απογειώσουν την βυθίσαν. Αντί, να την κάνουν σημαία επί τη πράξει την κουρέλιασαν. Δεν ξέρω αν τα κατάφερε, δεν είμαι προφήτης. Το σίγουρο όμως είναι ότι απαιτούνται πράξεις και αυτές ακόμα παραμένουν στη θεωρία..



Αντώνης-Μάριος Παπαγιώτης