Παρασκευή 10 Οκτωβρίου 2008

Κρίση εν τη ενώσει..

Μετά την επιστροφή του καταλύτη για την νεοδημοκρατική ψυχική ισορροπία, Σταύρου Δαϊλάκη, και την τηλεοπτική εξαφάνιση του διαλύτη της κομματικής πειθαρχίας, Θόδωρου Ρουσσόπουλου, το πεπρωμένο του ιστορικοπολιτικού ελληνικού γίγνεσθαι, που επαναλαμβάνεται κυκλωτικά, «φυγείν αδύνατο». Μία κρίση να μας χωρίζει και μία να μας ενώνει. Εκ του αποτελέσματος και με... τη διαύγεια που παρέχει το πέρασμα του χρόνου, εκείνες οι κρίσεις που δίχασαν είναι κατά πολύ περισσότερο ανίσχυρες, σε σχέση με τις ενωτικές. Σε όλες πάντα εμπλέκεται το προσωπικό, το συλλογικό και ευρύτερα το εθνικό συμφέρον. Η κρίση που τώρα μας ενώνει, ακούει στο όνομα «διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση» και μοιάζει να δικαιώνει πανηγυρικά την κουμμουνιστική επιχειρηματολογία για τη μη ιδιωτικοποίηση των τραπεζών.

Με τη χρήση της λέξης «πεπρωμένο», συνειρμικά σκέφτομαι το φιλοσοφικό μυθιστόρημα, Ζαντίγκ ή Το πεπρωμένο (Zadig ou La Destinée), όπου ο Βολτέρος δεν επιχειρεί καμία ιστορική ακρίβεια, και μερικά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο Ζαντίγκ* είναι έξυπνα καλυμμένες αναφορές σε κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα της εποχής του συγγραφέα. Σε αντιδιαστολή, η τωρινή κρίση έχει ιστορική αναφορά, καθώς τα Golden Boys δεν μπορούν πια έξυπνα να καλύπτουν το πρόβλημα της χρηματοδοτικής ανικανότητας και της έλλειψης ρευστότητας των τραπεζικών ιδρυμάτων. Με διαδικασία ντόμινο, καταρρέουν πρώην τραπεζικά πρότυπα, όπως η ισλανδική τράπεζα, και σήμερα απειλείται με ισχυρό πλήγμα η Goldman Sachs (GS), το πιο ισχυρό τραπεζικό ίδρυμα στο κόσμο, που μέχρι χθες έμοιαζε αλώβητη. (Σημειώνω, ότι ο μέσος υπάλληλος της GS αμείβεται με $500000 το χρόνο). Αν και το περιβάλλον του Canary Wharf, όπου μένω, με εμπνέει για να συνεχίσω περί της κρίσης, δεν βοηθά η ώρα και γι' αυτό θα επιστρέψω στον Βολτέρο και τον ήρωά του.

Ο Ζαντίγκ είναι η ιστορία ενός ταξιδιού. Ο ήρωας, ένας απλός αστός της Βαβυλώνας, καταφέρνει με την αξία του να γίνει πρωθυπουργός. Θύμα πλεκτάνης, αναγκάζεται να καταφύγει στην Αίγυπτο και να γίνει σκλάβος· ως σκλάβος διατρέχει την Αραβία, αρχίζοντας σιγά σιγά να παίρνει τα πάνω του. Η αγάπη του για τη βασίλισσα Αστάρτη τον καλεί στη Βαβυλώνα· ξαναβρίσκει την Αστάρτη, θριαμβεύει έναντι των εχθρών κι ανεβαίνει στο θρόνο. Επηρεασμένος από τους μύθους της Ανατολής και την ταξιδιωτική λογοτεχνία της εποχής του, ο Βολτέρος γράφει το μυθιστόρημα της μαθητείας ενός ηγεμόνα, αντιμέτωπου με τα δεινά που του επιφυλάσσει το πεπρωμένο αλλά ο οποίος πάντοτε διασώζεται διατηρώντας την αξιοπρέπεια και την εντιμότητά του.

Και επειδή μάλλον όλοι κάναμε τον ίδιο συνειρμό, τον γράφω. Ο έλληνας πρωθυπουργός είναι αντιμέτωπος με τα δεινά που του επιφυλάσσει το πεπρωμένο, σενάριο καταφυγής στο εξωτερικό δεν προβλέπεται και για το αν πάντοτε διασώζεται, διατηρώντας την αξιοπρέπεια και την εντιμότητά του, μένει να το γράψει το μέλλον και η ιστορία. Αν για την ώρα είναι στη σωστή κατεύθυνση, πείτε το εσείς και εγώ δεν το προσυπογράφω..

Αντώνης-Μάριος Παπαγιώτης