Τετάρτη 8 Απριλίου 2009

Η διπολικότητα του ελληνικού διπολισμού..


«Λαός που αντί να γκρεμίσει τον τοίχο τον βάφει μία μπλε και μία πράσινο, είναι άξιος της τύχης του!..».. Αυτή η ρήση του Λαζόπουλου στην αποψινή επανεμφάνισή του, με παροτρύνει –σχεδόν με πειθαναγκάζει- να γράψω εδώ, καθώς ενισχύει τη πεποίθησή μου για τη πάθηση της νεοελληνικής κοινωνίας και ενδυναμώνει την προσωπική μου «γνωμάτευση» γι’ αυτή...
Ανακαλύπτοντας τη σημασία της «διπολικότητας» στη ψυχιατρική και με έναν γλωσσολογικό συνειρμό που συνηθίζω, διαπίστωσα ότι ο διπολισμός που χαρακτηρίζει την εκλογική συμπεριφορά του έλληνα και η συναισθηματική πολιτική λογική του, είναι ένα απόλυτο σύμπτωμα –όχι μόνο στη γλώσσα- αλλά και στην ίδια τη φύση της ασθένειας. Η ασθένεια χαρακτηρίζεται από φάσεις μανίας και κατάθλιψης, καθώς ενίοτε και από ψυχωτικά συμπτώματα. Η συχνότητα της ασθένειας στο γενικό πληθυσμό είναι σχετικά μικρή (1%-1 στους 100) αλλά πιο ελαφριές εκφάνσεις της ασθένειας (βλέπε κυκλοθυμία) υπολογίζεται να έχουν πολύ υψηλότερη συχνότητα (5%). Στον ελληνικό πληθυσμό όμως, το ποσοστό των νοσούντων από την ασθένεια του διπολισμού ανέρχεται σχεδόν στο 90% και από κυκλοθυμία αγγίζει το απόλυτο 100%.
Τα αίτια της διπολικής διαταραχής παραμένουν άγνωστα αλλά τα περισσότερα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχει μεγάλο ποσοστό κληρονομικότητας (τρέχει στις οικογένειες). Παρόλα αυτά, η εκδήλωση και η πορεία της ασθένειας επηρεάζεται έντονα από ψυχοκοινωνικούς παράγοντες. Η πορεία της ασθένειας χαρακτηρίζεται από συνεχόμενα επεισόδια με περιόδους ανάκαμψης. Κλινικά ακόμα και όταν ο ασθενής είναι εκτός "επεισοδίου", το κυρίαρχο σύμπτωμα είναι η κατάθλιψη με σημαντικές διακυμάνσεις κατά διαστήματα. Με την κατάλληλη αγωγή και χρόνια στήριξη, ασθενείς με διπολική διαταραχή μπορούν να έχουν μία καλή πορεία και να λειτουργούν ικανοποιητικά στον επαγγελματικό και κοινωνικό τους χώρο (η συμβολή της μανιοκατάθλιψης στο καλλιτεχνικό, πολιτικό και επιστημονικό χώρο είναι γεγονός). Τα συμπτώματα ενός επεισοδίου μανίας είναι η, για τουλάχιστον μία εβδομάδα (ή νοσηλεία), ανεβασμένη (ή θυμωμένη) διάθεση, το ανεβασμένο εγώ/αυτοπεποίθηση/μεγαλομανία, η μειωμένη ανάγκη ύπνου, η λογοδιάρροια/πίεση λόγου, η υπερδιέργεση σκέψης/αδυναμία συγκέντρωσης, η αυξημένη ενέργεια/δραστηριότητα-κοινωνικότητα, η αυξημένη ενασχόληση με θετικές η και επικίνδυνες δραστηριότητες/έλλειψη αυτοελέγχου. Ένα επεισόδιο κατάθλιψης χαρακτηρίζεται για τουλάχιστον δύο εβδομάδες από: πεσμένη διάθεση/συναίσθημα θλίψης, ανηδονία/μείωση δραστηριοτήτων-ενδιαφέροντος-απάθεια, διαταραχή διατροφής/βάρους, διαταραχή ύπνου, διαταραχή κίνησης, συνεχόμενη κούραση/έλλειψη ενέργειας, αδυναμία συγκέντρωσης, αίσθημα ενοχής, απώλεια αυτοπεποίθησης, ιδέες/απόπειρες αυτοκτονίας, πρόβλημα λειτουργίας στο επαγγελματικό, κοινωνικό, ή οικογενειακό περιβάλλον. Η κληρονομική διαδοχή (Καραμανλής-Παπανδρέου), είναι και το αίτιο του διπολισμού στην ελληνική επικράτεια και το κυρίαρχο σύμπτωμα του έλληνα (φοιτητή, εργαζόμενου, άνεργου, αγρότη κ.α.) είναι η κατάθλιψη, η μανία, ή έστω –για να μην κατηγορηθώ για πεσιμισμό- η απογοήτευση. Όποιος δε από εσάς δεν αναγνωρίσει δικά του συμπτώματα στα προαναφερόμενα, ψεύδεται..

Αντώνη-Μάριου Παπαγιώτη